بازگشت داوطلبانه (بازگشت با تسهیلات کمیساریا) – بازگشت کنندگان افغانستانی

قبل از اقدام به بازگشت به افغانستان باید تا حد امکان از منابع موثق مانند اداره اتباع و کمیساریا در مورد اوضاع امنیتی مقصد نهاییتان و نحوه رسیدن به آنجا اطلاعات کسب نمایید. تا زمانی که از بازگشت بی خطر و به شیوه ایی پایدار اطمینان حاصل نکرده اید از باطل کردن کارت آمایش/هویت خود و اقدام به سفر خودداری نمایید.

پیرو توصیه نامه عدم بازگشت به افغانستان کمیساریا که در تاریخ 25 مرداد 1400(در بهمن 1401 به روزرساني شد) صادر شده است؛ کمیساریا در این مورد محتاط بوده و در مورد وضعیت مقصد نهایی و مسیرهای رسیدن به آن، به ارائه مشاوره بصورت موردی به بازگشت کنندگان احتمالی به خصوص به کسانی که آسیب‌پذیرتر هستند ادامه می‌دهد.

کمیساریا و دولت ایران به کسانی که قصد بازگشت به کشور مبدا خود را دارند زمانی که این سفر در امنیت و با حفظ کرامت انجام شود کمک می‌کنند.

اگر از دارندگان کارت آمایش یا هویت هستید و می‌خواهید به کشور مبدا خود بازگردید، به شما توصیه می‌کنیم در رابطه با امنیت و نکات مهمی مانند دسترسی به اشتغال و فراهم بودن خدمات اولیه در مقصد نهایی خود، قبل از سفر اطلاعات کسب نمایید.

توصیه نامه عدم بازگشت
نقطه نظرات کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در رابطه با بازگشت به افغانستان

کمیساریا توصیه نام‌ه­ای مبنی بر عدم بازگشت برای کشورها صادر کرده است. این توصیه نامه بعد از وقایع مرداد ۱۴۰۰ در افغانستان منتشر شد و در بهمن 1401 به روزرساني شد و از کشورها می خواهد تا بازگشت اجباری اتباع افغانستان را به افغانستان به حالت تعلیق در آورند.

کمیساریا این نقطه نظر خود را که کسانی که تمایلی به بازگشت به افغانستان ندارند نباید به اجبار به افغانستان بازگشت داده شوند را به روشنی بیان کرده است. در عین حال کمیساریا به تصمیم هر شخص تبعه افغانستانی برای بازگشت به خانه احترام گذاشته و از آنها حمایت لازم را در صورتی که معیارهای خاصی رعایت شوند به عمل می آورد.

وضعیت در افغانستان نامشخص است.  در حالی که ما برخی از اطلاعات را در اختیار شما قرار می دهیم که در اختیار کمیساریا است، توصیه می شود که از دوستان و اعضای خانواده خود در افغانستان نیز اطلاعات کسب کنید تا اطمینان حاصل شود که درک کاملی از وضعیت کشور افغانستان داشته باشید.

کمیساریا براساس معیارهای زیر بازگشت به افغانستان را تسهیل می کند:

  • در صورتی که تصمیم به بازگشت، داوطلبانه و با اطلاع کافی باشد
  • در منطقه مورد نظر برای بازگشت مشکلات حمایتی قابل توجه و خاصی وجود نداشته باشد
  • از حفظ کرامت افراد در هنگام بازگشت و ادغام مجدد اطمینان حاصل گردد
  • رفتارها یا تمهیدات استثماری در روند بازگشت صورت نگیرد
  • اصول حفظ وحدت خانواده و مصالح عالی کودک رعایت شوند

موارد دارای مخاطرات مضاعف

برخی از افغانستانی ها ممکن است پس از بازگشت در معرض خطرات بیشتری قرار گیرند. اگر شما یا یکی از اعضای خانواده فکر می‌کنید مشخصاتی دارید که می‌تواند شما یا خانواده‌تان را در معرض خطرات بیشتری قرار دهد، لطفاً اطمینان حاصل نمایید که بازگشت خود را با دقت بررسی می‌کنید.

در حال حاضر، زنان/ دختران افغانستانی از نظر دسترسی به مشاغل، دسترسی به تحصیل و آزادی رفت و آمد در افغانستان با محدودیت های مختلفی روبرو هستند. دبیرستان های دخترانه همچنان تعطیل می­باشند و مقامات فعلی زنان را از ورود به دانشگاه منع کرده اند. علاوه بر این، مقامات فعلی محدودیت‌هایی را در جابجایی افراد اعمال می‌کنند که زنان را ملزم می‌کند با یک همراه مرد (محرم) سفر کنند، به‌ویژه زمانی که به استان یا کشور دیگری سفر می‌کنند.

در تاریخ ۳۰ مرداد  ۱۴۰۳ مقامات حاکم درافغانستان قانون امر به معروف و نهی از منکر را که محدودیتی مضاعف بر زندگی اجتماعی وضع می‌کند، تصویب کردند. این حکم جدید تا حد زیادی آزادی های شخصی و مناسک مذهبی را برای زنان، دختران، مردان و پسران محدود می‌کند. به طور مثال، این محدودیت ها بر حمل و نقل، موسیقی، تراشیدن محاسن، جشن گرفتن، و رفتار و پوشش زنان/دختران در فضای عمومی اعمال می‌شوند.